Toskania – najpiękniejszy region Włoch

Informacje o historii i sztuce Toskanii, co zwiedzić, co zobaczyć

Toskania – podstawowe informacje

Toskania to jeden z najwspanialszych regionów we Włoszech. Posiada niewiarygodną liczbę zabytków architektury, malarstwa, rzeźby, słynie z zachwycających krajobrazów, niezmienionych od wieków, szczyci się prostą, zdrową i smaczną kuchnią oraz doskonałymi winami.

Toskania leży na południe od Bolonii, a na północ od Rzymu, nad Morzem Liguryjskim i Tyrreńskim. Należą do niej również Wyspy Toskańskie, wśród których najbardziej znane są Elba, Capraia i Giglio. Stolicą Toskanii jest Florencja, a jej inne ważne miasta to Siena, Lukka, Arezzo, Piza, Grosseto.

Toskanię najlepiej zwiedza się we wrześniu, bo jest chłodniej niż latem, a światło wydaje się doskonałe do fotografowania, ale wszystkie pory roku są dobre na wizytę. Latem można kąpać się w morzu – na południu jest sporo pięknych piaszczystych plaż, sycić się słońcem, odpoczywać w małych miasteczkach jak Pienza, Montepulciano czy Loro Ciuffenna; zimą warto odwiedzić muzea, jeść pieczone kasztany i pić rozgrzewające czerwone wino; wiosną zaś w Toskanii można robić właściwie wszystko, co się chce.

Króciutka historia Toskanii

Niegdyś Toskania nazywana była Etrurią, a zamieszkiwali ją Etruskowie, wysoko rozwinięty lud, po którym pozostało do naszych czasów sporo dzieł sztuki, jak rzeźby, malowidła oraz grobowce, wodociągi, urny nagrobne. Bardzo ciekawe muzeum sztuki etruskiej znajduje się w miasteczku Volterra. Etruskowie zostali pokonani przez Rzymian, którzy częściowo wchłonęli ich kulturę. Rzymianie zostali wyparci przez plemiona germańskie, a Toskania po kolei znajdowała się pod panowaniem Bizancjum, Longobardów, Franków. Wczesne średniowiecze charakteryzowało się powstaniem komun miejskich, a od wieku XV coraz większą władzę nad regionem zyskiwała Florencja. W XVI wieku utworzono Wielkie Księstwo Toskanii pod przywództwem dynastii Medyceuszy. Następnie Toskania znalazła się pod wpływami Austrii, Francji, a w roku 1860 stała się częścią zjednoczonych Włoch.

Kuchnia Toskanii

Kuchnia Toskanii, choć prosta, uznawana jest za jedną ze zdrowszych i najlepszych na świecie. Opiera się na świeżych produktach bardzo dobrej jakości. Była to kuchnia chłopska, biedna i pomysłowa. Typowe potrawy toskańskie to, na przykład: panzanella czyli sałatka z chleba, cebuli i pomidorów, ribollita – zupa z jarmużu, chleba i fasoli. Wśród toskańskich dań mięsnych najsłynniejsze to: bistecca alla fiorentina – befsztyk florencki, lampredotto – flaki; wśród rybnych: cacciucco – zupa rybna z Livorno. Do dań podaje się w Toskanii świetną lokalną oliwę extra vergine, która doskonale smakuje z toskańskim chlebem, wypiekanym bez soli. Najsłynniejszy toskański ser to owczy pecorino, wytwarzany w okolicach Pienzy. Choć w Toskanii jada się wszystkie rodzaje makaronu, to typowe dla regionu są pici, dość grube kluski wyrabiane ręcznie. Pici można kupić głównie w rejonie Sieny.

Wina Toskanii

Najbardziej znany winny region Toskanii to Chianti, gdzie produkuje się dobre czerwone wina oznaczone charakterystycznym kogutem, ale Toskania chlubi się również doskonałymi winami z okolic Montalcino (słynne Brunello), Montepulciano czy Lukki. Z białych win znane jest miasteczko San Gimignano, tu powstaje Vernaccia, podobno najstarsze białe wino Toskanii. Z trunków słodszych i mocniejszych od wina wyróżnić można Vin Santo – polecam kupić je bezpośrednio od gospodarzy, bo to domowe bywa najlepsze.

Booking.com

Toskania i jej krajobraz

Cyprysy, łagodne wzgórza, kręte drogi – taka typowa pocztówkowa Toskania jest jak najbardziej autentyczna! To przepiękny region, odwiedzany właśnie dla tych niezwykłych pejzaży. Najbardziej charakterystyczny obszar to Val d’Orcia na południu Toskanii. Val d’Orcia wpisana jest na listę Unesco. Można uznać, że jej wygląd nie zmienił się od czasów renesansu. To wizytówka Toskanii. Warto tu przyjechać, żeby sfotografować najsłynniejszą kapliczkę Cappella di Vitaleta w okolicy Pienzy, wzgórza koło Montepulciano, niezwykłe miasteczko Bagno Vignoni ze starożytnym basenem na placu miejskim, drogi obsadzone cyprysami i inne piękne miejsca.

Również centralna część Toskanii szczyci się cudownymi krajobrazami, zwłaszcza w okolicach Volterry i San Gimignano. Znajdziecie tu bezkresne pola i kamienne farmy na wzgórzach wśród gajów oliwnych i winnic.

Dla miłośników gór Toskania ma również atrakcje. Można wybrać się do Garfagnany – polecamy bajkową wioskę nad jeziorem, Isola Santa. Wśród wysokich gór kryją się czynne kamieniołomy, skąd od wieków wydobywa się słynny toskański marmur. Warto odwiedzić górskie wioski, w których często trafimy na doskonałe lokalne restauracje.

Trzeba też wspomnieć o regionie Maremma leżącym na toskańskim wybrzeżu. Niegdyś bagnisty i niebezpieczny, dziś jest przyjazny, ale wciąż słabiej zaludniony niż reszta Toskanii. Można tu zagubić się wśród łąk i pól uprawnych. W Maremmie czas zwalnia, jedzie się powoli i syci oczy krajobrazem.

Plaże Toskanii

W Toskanii znajdziecie zarówno plaże piaszczyste, jak i wybrzeże pełne skał. Najpiękniejsze plaże bezpłatne ciągną się na południu Toskanii, w okolicach Folloniki. Są tu parki krajobrazowe, plaże są czyste i nieprzeludnione. Północ Toskanii również słynie z szerokich plaż, ale tutaj są one najczęściej płatne i zagospodarowane. Są to plaże ciągnące się od Viareggio na północ, a popularne miejscowości wypoczynkowe to Lido di Camaiore albo Forte dei Marmi.

Plaże w Toskanii – najlepsze toskańskie plaże | Toskania plaże

Toskania – co zwiedzić

Czasem dostaję pytanie, czy Toskanię można zwiedzić w tydzień. Nie można. W ciągu tygodnia można zaledwie liznąć bogactwa tego regionu, jedynie zachęcić się do kolejnej wizyty. Ale uważajcie, kto raz tu przyjedzie, nie będzie chciał jeździć już nigdzie indziej…

Z pewnością trzeba w Toskanii zobaczyć Florencję. Na dokładne zwiedzenie miasta przeznaczyłabym co najmniej tydzień, ale jeśli macie jeden dzień, to również warto choć przejść się ulicami Florencji, obejrzeć kilka kościołów, przejść przez most Ponte Vecchio.

Florencja w jeden dzień – miniprzewodnik

Kolejna jest Siena, zatrzymana w czasie średniowiecza, z jej cudownym placem Piazza del Campo i fascynującą katedrą. Z innych większych miast polecam Arezzo, które również chlubi się pięknym placem miejskim oraz freskami Piera della Francesca, Pizę z Krzywą Wieżą oraz nastrojową Lukkę z placem w miejscu rzymskiego amfiteatru. Jednak kwintesencją Toskanii, przynajmniej dla niektórych, są małe miasteczka. To w nich tkwi niepowtarzalny urok regionu. Koniecznie trzeba w Toskanii zobaczyć: San Gimignano i jego wieże, Montepulciano, Pienzę, Cortonę, etruską Volterrę, Pistoię, Certaldo, Pitigliano oraz mniej znane Loro Ciuffenna.

My do Toskanii jeździmy od wielu lat. Zwiedziliśmy bardzo dużo, ale ciągle jeszcze nie wszystko!

Toskania – top 10

Bardzo trudno jest ułożyć listę 10 miejsc, które koniecznie trzeba zobaczyć w Toskanii. Im więcej się widziało, tym trudniej zdecydować, a my w Toskanii widzieliśmy już naprawdę dużo… Kiedyś pewien dziennikarz zapytał nas o to w czasie wywiadu i nie potrafiliśmy zgodnie odpowiedzieć.

Poniżej przedstawiam obrazkową listę przykładowych miejsc do zwiedzenia w Toskanii. Potraktujcie tę listę luźno, niech będzie dla Was ewentualną wskazówką przed wyjazdem, ale na pewno nie jedyną. Oto nasze TOP 10 w Toskanii, gdybyśmy mieli po raz pierwszy jechać do tego regionu na tydzień lub dwa. Opisy tych miejsc znajdziecie w naszym przewodniku, a na tej stronie niech zdjęcia będą zachętą do realnej wizyty!