Co można robić zimą w Katanii? Miejscowy człowiek zasugerował mi odwiedzenie ogrodu botanicznego. Potem się okazało, że sam go nigdy nie widział, ale warto było jego sugestii posłuchać. Ogród botaniczny to miejsce zachwycające, oaza zieleni w ruchliwym mieście, pełna wspaniałych roślin, rodzimych i egzotycznych. Wydaje Wam się, że nie jesteście miłośnikami roślin? No właśnie, tylko się tak wydaje!
Do Katanii pojechałyśmy z siostrą w grudniu, w czasie kolejnego pobytu na naszym sycylijskim zadupiu, w 👉 Avoli. To trochę ponad godzinę drogi autobusem. Katanię odwiedzałam wcześniej kilkukrotnie, ale nie powiem, że znam ją bardzo dobrze.
Jeśli przyjeżdżacie do Katanii autobusem, to najlepiej jest wysiąść na Piazza Borsellino, to dworzec w centrum, bardzo blisko katedry, targu rybnego i innych atrakcji. Warto wiedzieć, że sędzia Paolo Borsellino wraz z Giovannim Falcone, obaj zamordowani w 1992 roku, są symbolami bezkompromisowej walki z mafią. Lotnisko w Palermo zostało nazwane na ich cześć Falcone Borsellino.
Ogród botaniczny znajduje się przy najsłynniejszej ulicy miasta, via Etnea 397. Szłyśmy tam niespiesznie od placu katedralnego, rześkim rankiem, w ostrym blasku słońca. Tuż przed wejściem wstąpiłyśmy na kawę do baru naprzeciwko bramy. Zamówiłyśmy cappuccino, całkiem dobre, choć lokal trochę brudny i nieciekawy. Chwilę po nas weszły dwie Polki, które łamanym angielskim poprosiły o wino, jedna o kieliszek wina, a druga o trzy kieliszki wina naraz. Barmanka zabrała się za otwieranie butelki, nie komentując zamówienia. Wciąż „więcej jest rzeczy na ziemi i w niebie, niż się ich śniło waszym filozofom”…
Ogród botaniczny od początku istnienia podlega Uniwersytetowi w Katanii. Teren pod jego założenie został zakupiony już w roku 1847, ale otwarcie, po wielu różnych perturbacjach, nastąpiło dopiero w 1858. Powstanie zawdzięcza profesorowi botaniki, mnichowi benedyktyńskiemu, Francesco Tornabene Roccaforte, który pełnił funkcję dyrektora ogrodu do 1891 roku. W 1865 roku ogród powiększył się o przylegającą do niego działkę, którą przekazał w darze jej właściciel, Mario Coltraro – dla nasadzeń spontanicznej flory sycylijskiej.
Ogród zajmuje powierzchnię około 16 000 m2 (!). Dzieli się na dwie główne części: Hortus Generalis, w którym uprawiane są rośliny egzotyczne, oraz dużo mniejszy Hortus Siculus po lewej stronie od wejścia, poświęcony uprawie rodzimych gatunków. W ogrodzie sycylijskim (Siculus) zrekonstruowano niektóre z najbardziej reprezentatywnych siedlisk przyrodniczych Sycylii (skalne wybrzeża, wydmy, tereny leśne i jeziora), wykorzystując naturalne ukształtowanie terenu.
Układ Hortus Generalis jest bardziej geometryczny, z równymi alejami dzielącymi go na ponad dwadzieścia sektorów. Znajdują się tu też trzy zbiorniki do uprawy roślin wodnych, klasycystyczny budynek z kolumnami przed wejściem i dwiema majestatycznymi dracenami smoczymi oraz przepiękna, ogromna szklarnia (Tepidarium) dla roślin tropikalnych. Pierwotna budowla, z czasów Tornabene, została uszkodzona w czasie bombardowań drugiej wojny światowej i rozebrana w 1958 roku. W 2008 roku udało się skończyć budowę nowej szklarni, na wzór tej oryginalnej. Tepidarium mieści obecnie ponad 160 gatunków roślin, typowo ozdobnych oraz użytkowych, jak kawowiec czy papaja. W centralnej sadzawce rosną lilie wodne.
W ogrodzie podziwiać można różnorodne palmy – ponad 50 gatunków, ale największe wrażenie w Hortus Generalis wywołuje jednak fascynujący sektor sukulentów. Obejmuje on tysiące okazów (jak czytam, są to głównie Cactacee, Euforbiacee, Aizoacee), w większości uprawianych na świeżym powietrzu, dzięki łagodnemu klimatowi. Nasz podziw wzbudziły też cudowne, różnorodne aloesy.
Z via Etnea wchodzi się prosto do Hortus Generalis, gdzie od razu ogarnia nas zapach roślin, stojącej wody, koszonej trawy i gleby. Spacer alejkami wśród drzew, krzewów, kwiatów sprawia ogromną przyjemność. W grudniowy, słoneczny dzień oczywiście temperatura nie przekraczała dwudziestu stopni, ale wyobrażam sobie, że latem można tu naprawdę odpocząć od upalnych ulic Katanii, żaru lejącego się z nieba, spalin i hałasu. W ogrodzie żyje kilka przyjaznych kotów, które chętnie dają się głaskać, a nawet wskakują na kolana, żeby uciąć sobie drzemkę.
Godziny otwarcia ogrodu: od poniedziałku do piątku 9-19, w soboty 9-14, w niedziele – nieczynne. Wstęp jest darmowy. Organizowane są też wizyty z przewodnikiem, biletowane. Więcej informacji na stronie www.officineculturali.net/progetti/orto-botanico-di-catania/
Dwa polecane przez lokalsów miejsca do zjedzenia przekąski (np. arancino) lub czegoś na słodko: Savia przy via Etnea i Prestipino przy Piazza Duomo.
